Jerry Springer leerde ons allemaal hoe je geld verdient aan ruzie

‘S Lands meestbesproken vlogkoppel Snapking en Famke Louise, die bekend werden door onderling getreiter, was uit elkaar. Een paar weken later ging Snapking langs bij zijn ex, met een bloemetje en een gedicht. Even de Robert ten Brink uithangen voor zijn eigen leven, alsof hij ineens lief geworden was. Op een parkeerplaats, net voor Famke weg wilde rijden, droeg hij haar met draaiende camera een pesterig versje voor, vol steken onder water. Met liefde en romantiek had het weinig te maken, het was op zijn zachtst gezegd lullig. Maar Famke onderging het gelaten. Ze vertelde hem even goed de waarheid en huilde stilletjes. Voordat ze het portier dichtsloeg beet ze hem nog even toe: “Wel lekker voor de views,”. Ook voor haar views.

Ruzie maken is niet leuk, zoals een heleboel dingen. Wc’s schoonmaken, mensenhandel of mijnbouw bijvoorbeeld. Toch doen mensen die dingen, omdat je er geld mee kan verdienen. En dat geldt dus ook voor ruzie. Eén van de eersten die een compleet businessmodel op ruzie bouwde, is Jerry Springer. Vorige week stopte hij na 27 jaar met zijn talkshow, waarin hij mensen met de meest extreme problemen tegen elkaar opstookte totdat ze met elkaar op de vuist gingen. Als een veldheer ijsbeerde hij door het publiek, dat bloeddorstig zijn naam scandeerde: “Jerry, Jerry…” De show is even oud als ik, en toen ik op de basisschool zat, werd het ophitsende geschreeuw gretig geïmiteerd om zelfs van het kleinste wissewasje een gevecht te maken.

Die iconische positie was Springer al lang verloren: bijna iedereen lijkt door te hebben dat ruzie een businessmodel is. Kim Kardashian, Trump, Johan Derksen, Prem Radekishun: allemaal zijn het professionele ruziemakers. En waar je vroeger afhankelijk was van zenders, kan nu gewoon iedereen zich rijk en beroemd ruziën met een treiter- of breakupvlogje. Het recept voor een perfecte ruzie is dus ook voor jou interessant. Hoe maak je van een ordinair akkefietje een goudmijntje? Ik bekeek wat klassieke vechtpartijen en belde met media-deskundige Linda Duits, onderzoeker en schrijver over reality-tv, om daarachter te komen.

Volgens Linda werkt ruzie goed, omdat we als mensen emoties willen zien. En ruzie leidt vaak tot emotie. Dat is niet nieuw, zegt ze: “Je had natuurlijk al heel lang soaps: acteurs die emoties en relaties uitbeelden, in eindeloze verhaallijnen die er niet toe doen. Dat format is nu bijna uitgestorven, mede onder invloed van reality-tv. Daarin zijn de emoties echt, al is de setting gecreëerd door de producenten. “Bij een programma als Temptation Islandlaten ze de deelnemers video’s zien van hun geliefden die vreemdgaan, en daar reageren mensen emotioneel op.”

Je zou zeggen dat realityshows als die van Jerry Springer dezelfde ondergang te wachten staat als de soap, omdat bij vlogs ook de situatie alledaags en natuurlijk is. Het is dus nog echter! Maar volgens Linda is het niet zo simpel. “Vlogs vol heftige, ongespeelde emoties werken goed, en als zo’n filmpje viral gaat denkt iedereen: zulke content moeten we blijkbaar hebben om clicks te krijgen. Maar je kunt niet elke dag een video maken over het uitgaan van je relatie. Door de wetten van de tv te volgen, kun je die emoties wél uitlokken.”

Ze waagt zich aan een voorzichtige voorspelling: “Het zou best wel kunnen dat je daardoor veel meer Jerry Springer-achtige shit gaat zien, op Youtube. Het is bij Jerry Springer, en ook bij reality-tv altijd de vraag geweest, is het echt of niet? Dat is het spel voor de kijker, dat het ook aantrekkelijker maakt: kloppen deze situaties wel? Of die zoektocht naar authenticiteit bij vlogs ook een rol speelt, daar is nog niet zoveel onderzoek naar gedaan. Het zou heel logisch zijn als dat zo is.” zegt Linda.

De setting doet dus niet terzake, als de emoties maar echt zijn, en het voordeel van zelf vloggen is dat je geen compleet circus met bewakers en een bloeddorstig publiek hoeft op te zetten. Er is ook een nadeel: dat circus hielp Jerry Springer om zelf comfortabel buiten schot te blijven. Hij verdiende geld aan andermans ellende. Vloggers hebben alleen hun camera, krijgen soms zelf de klappen en moeten over hun eigen gevoelens en relaties heen walsen om lekkere emotionele content te maken. Want: het strategisch kiezen van je tegenpartij is cruciaal.

“Omdat relaties belangrijk zijn voor een meeslepende video, is een ruzie tussen onbekenden minder boeiend dan een ruzie tussen bekenden.” is volgens Linda een vuistregel. “Een random aanvaring op straat is minder interessant dan een ruzie tussen twee mensen die emotioneel in elkaar geïnvesteerd hebben. Er moet wat op het spel staan.” Je familie en allerbeste vrienden zullen het dus moeten ontgelden.

En als je poen wilt verdienen met ruzie geldt: “Hoe meer zielen hoe meer vreugd” (vreugd op je bankrekening bedoel ik dan). Een driehoeksverhouding geeft bijvoorbeeld al een extra intrige-dimensie. Linda vertelt over de zogenaamde “verrassingsgast” die Jerry Springer altijd als extra troef inzette. Twee vrouwen die om dezelfde man vechten, is spannend. Maar je krijgt pas echt spektakel als je daarna de man in kwestie er ook bijhaalt. En misschien nog een extra maitresse?

Ook kun je nog extra elementen inzetten om extra drama toe te voegen. Jerry Springer gaf zijn gasten vaak een glas water, om af te koelen, dat vervolgens natuurlijk ingezet werd om over de tegenstander heen te gooien. Ook in de reality-tv die volgde werd van deze truc dankbaar gebruik gemaakt.

Nu weet je ongeveer wat de perfecte meeslepende ruzie is. Maar een ruzie is geen cent waard, als hij niet breed uitgemeten wordt in de media, zodat je viraal gaat. Het helpt dan als je al een beetje beroemd bent. Slechte publiciteit is ook publiciteit, kopt Linda hem in. “Daar is Kim Kardashian nu de meester in, maar ze was natuurlijk eerst de leerling.” Kim begon haar reality-carrière als vriendin en kastopruimer van Paris Hilton, en leerde van haar de kneepjes van het vak. Een sekstape lekken, en daarna zo vaak mogelijk dramatisch (bek)vechten met vrienden en bekenden. “Het zoeken van negatieve aandacht is evenzeer aandacht, en we leven natuurlijk in een aandachtseconomie, waarin iedereen met elkaar in competitie is om aandacht.” vertelt Linda. “Binnen de mediawetenschappen zijn we heel erg geïnteresseerd geraakt in de anti-fan. Antifans zijn mensen die eigenlijk evenzeer emotioneel geïnvesteerd zijn als fans. Heel veel mensen kijken bijvoorbeeld naar Keeping up with the Kardashians, puur om op ze te haten. En dat is een verdienmodel.”

Maak het in een youtubefilmpje uit met je geliefde door te zeggen dat je hem/haar al jaren bedriegt met zijn/haar moeder. Het is handig als je schoonmoeder een bekende celeb is, dat moet je even voorbereiden. Haal je beroemde schoonmoeder er vervolgens bij en geef haar en je ex een glas water. Dat wordt een vreselijk agressief waterballet! Je publiek heeft nu als het goed is gezien hoe meeslepend jouw content is. Zo niet, dan kun je er altijd nog een schepje bovenop doen door de KKK van stal te halen, het paardenmiddel voor als je ruzie wilt krijgen, dat wist Jerry Springer ook al. Succes!

Header-image via Wikimedia en Youtube.

—

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: