pinnen met pinautomaat

FYI.

This story is over 5 years old.

Money

Ik zocht uit waarom die zwarte streep überhaupt op je pinpas zit

De sleutel tot je fortuin werkt precies hetzelfde als een cassettebandje.

De week dat ik contactloos kon betalen met mijn nieuwe bankpas was een goede week. Het voelde zo machtig en zo rijk. Bij de kassa van de supermarkt gedroeg ik me die dagen als een goochelaar op een kinderfeest. “49 cent voor die banaan mevrouw, maar natuurlijk. O, wat heb ik hier!”, zei ik dan, en dan haalde ik mijn pas te voorschijn. PIEP, en de betaling was gedaan. Dan wapperde ik met mijn cape en lachte de cassière uit beleefdheid. Gedaan was het met dat geglij en gehannes door die sleuf, en dat voelde goed. Maar iets later moest ik echter op een NS-station een kaartje kopen en toen voelde ik me opeens helemaal geen suave goochelaar meer. Ik stond te hannessen om mijn pas alsnog daadwerkelijk in een sleuf te steken. Wat gebeurde er in die machine? Hoe werkt die pas überhaupt? Waarom zit er bijvoorbeeld nog zo’n zwarte strip op, en wat doet dat? Dat besloot ik eens uit te zoeken.

Advertentie

1. De Albert Heijn

De zoektocht begon op de plek waar de bankpas het meest gebruikt wordt: bij de supermarkt. Ik rekende een banaantje af en vroeg bij de kassamedewerker: “Kan ik eigenlijk nog met die zwarte strip op mijn pas betalen?” Ik wees naar de zwarte strip op de pas. “Nee meneer, dat kan nergens meer bij ons”, zei de medewerker. “Waarom niet?”, vroeg ik. “Waarom zit die strip nog op passen? Hoe werkt mijn pas eigenlijk?” – “Ik werk bij de Albert Heijn, meneer, niet bij een bank”, zei ze, wat al met al een zeer redelijk antwoord was.

2. De bank

Ik belde met de bank. “Hoe zit het met die zwarte strips?”, vroeg ik. “Hoe werkt mijn bankpas?” Dat wisten ze eigenlijk ook niet. Wel verwezen ze me door naar ‘Betaalvereniging Nederland’, een organisatie die voor haar leden – zoals ik het begrijp: banken – de ‘collectieve taken in het nationale betalingsverkeer’ regelt. Ik mail ze om te vragen hoe het zit met die zwarte strips en met de bankpas in het algemeen.

3. Wikipedia, het internet

Ondertussen ging ik ook op Wikipedia op zoek, want tijd is geld, en als je gaat zitten wachten tot mensen terugmailen kan je je geld net zo goed weggooien. Hoe zit het met die strip, technisch gezien? Dat blijkt feitelijk heel simpel: de techniek voor magneetstrips stamt uit het begin van de twintigste eeuw, toen men in Denemarken magnetische lagen aanbracht op ijzeren tapes. In de jaren zestig vond IBM uit hoe je diezelfde laag op plastic kaarten kon aanbrengen. Door de richting van die magnetische deeltjes in die laag te veranderen sla je data op. Als je die strip vervolgens langs een ‘tape head’ haalt, zet dat apparaat die magnetische deeltjes om in elektrische signalen en die kunnen dan weer worden omgezet in enen en nullen. De magneetstrip op je bankpas werkt daarmee op dezelfde manier als floppydisks, videobanden en cassettebandjes werkten. De strip is men begonnen te gebruiken op bankpassen toen die onder een ISO-standaard vielen, waardoor alle bankpassen ter wereld dezelfde afmetingen hebben. Maar waarom hebben we die magneetstrip nog, wordt die nog ergens voor gebruikt? En hoe zit het met die chip, bovenop de pas?

4. De man van Betaalvereniging Nederland

Gelukkig mailde de man van Betaalvereniging Nederland, Frans Persijn, net terug. “De magneetstrip bevat de kaartinformatie die bij de betrokken bankpas hoort”, schrijft hij. “Vanuit Mastercard en VISA is op zeker moment de chip-technologie voorgeschreven, Europay Mastercard Visa ofwel EMV genaamd. Nederlandse banken hebben dat overgenomen. In Nederland wordt de magneetstrip sinds 1 januari 2012 niet meer gebruikt voor het doen van pinbetalingen.” Best een schokkende ontdekking. Waarom hebben we dat ding dan in godsnaam nog?

Persijn legt uit: “De EMV-technologie is wereldwijd nog niet volledig ingevoerd. Zo zijn er nog landen waar niet alle passen en betaalautomaten zijn vervangen of aangepast. Om die reden zit de magneetstrip nog op de Nederlandse bankpas. Banken zetten hem nog op de pas als service voor hun klanten, al denk ik niet dat er iemand in Nederland nog geld verdient daaraan. Stel dat een Nederlander in een land komt waar de automaten nog niet zijn aangepast, dan kan hij toch nog betalen via de magneetstrip. Omgekeerd hebben de betaalautomaten in Nederland nog steeds een magneetstriplezer omdat hier buitenlandse toeristen kunnen komen die nog niet beschikken over een bankpas met chip.”

Advertentie

Het is de schuld van het buitenland, dus, en van het feit dat ze hun boel zo langzaam op orde krijgen. Maar niet alleen het buitenland is schuldig, het zijn ook oplichters en fraudeurs die voor de evolutie van de bankpas hebben gezorgd: “Passen met een chip zijn eigenlijk niet te kopiëren, terwijl de magneetstrip in principe te kopiëren is met een lezer. De chip daarentegen bevat meer beveiliging, waardoor kopiëren niet mogelijk is. Ik maak altijd de volgende vergelijking: gegevens op een A4’tje kan je eenvoudig kopiëren; gecodeerde bestanden op een PC kan je veel beter beschermen.”

Hoe lang we de magneetstrips nog zullen hebben weet Persijn niet zeker. “Om een voorbeeld te noemen: de VS zijn nog maar net begonnen met de overstap. Het tempo waarin EMV zal worden uitgerold wordt uiteindelijk bepaald door de Global Schemes van Mastercard en Visa. Zij schrijven het namelijk voor. In Europa zijn we nu eenmaal een stuk verder. Het tempo waarin dit alles zal gebeuren laat zich moeilijk voorspellen.”

Amper filosofische woorden. We hebben bankpassen omdat ze het gemakkelijk en veilig maken ons geld te gebruiken. Cash, goud en andere archaïsche betaalmiddelen kunnen gestolen worden, met geld dat op een rekening staat is dat veel moeilijker. Om erbij te kunnen, is een bankpas dat met een slim beveiligingssysteem werkt belangrijk. Met de opkomst van blockchain-technologie en chips in smartphone waarmee je draadloos kan betalen is het aannemelijk dat de bankpas straks misschien helemaal verdwijnt. Voelen we ons dan nog als goochelaars als we een banaan afrekenen? Misschien niet. Op zich best jammer. Maar ook dat is vooruitgang.

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: