Waar hadden de misgelopen miljarden uit de Paradise Papers naartoe gemoeten?

De Nederlandse belastingregels zijn voor multinationals zo gunstig dat dat ons land te vergelijken is met tropische eilanden in het Caribisch gebied. Uit de Paradise Papers blijkt weer eens dat belastinginspecteurs dealtjes sluiten met Nike en Procter & Gamble, waardoor ze honderden miljoenen, zelfs miljarden belasting niet hoefden te betalen, zonder dat iemand ook maar echt wist wat die dealtjes inhielden – ook de Belastingdienst zelf staat met zijn bek vol tanden. Goed voor het bedrijfsleven, zeggen ze dan. Maar de gewone belastingbetaler voelt zich genaaid, Duitsland is boos, en ook Brussel heeft Nederland laten weten dat het lokken van ondernemingen met belastingvoordelen moet stoppen.

Nederland heeft miljarden aan belastinggeld misgelopen. Dat geld hadden we best goed kunnen gebruiken voor andere zaken. Omdat ik benieuwd was wat de medeburger hiervan vindt, ging ik de straat op om ze te vragen waar zij deze miljarden aan hadden willen besteden, als het gewoon in de schatkist van de overheid terecht was gekomen.

VICE Money: Wat vind jij dat er gedaan zou moeten worden met de miljarden die Nederland misloopt?
Dani: Aan de zorg besteden. Vooral ouderenzorg en daarnaast onderwijs. Haha, hele politiek correcte antwoorden, maar voor mij twee hele belangrijke dingen. Eens zien of ik nog wat leuks kan bedenken. Misschien een leuk feestje in Amsterdam? Een feestje van het belastinggeld?
Ja! In alle grote steden van de Randstad een groot belastingfeestje. Een soort ouderwetse Koninginnedag in Amsterdam, zoals dat vroeger ging. En dat betekent dat alles uit het potje wordt betaald, dus beveiliging, toegang tot leuke evenementen, het organiseren van evenementen. Ben je niet bang dat de multinationals vertrekken als Nederland minder voordelig is voor ze?
Ja, dat is wel zo. Een kleiner feestje dan. Nou ja, ik vind het belachelijk dat het zo gebeurt en ik weet eigenlijk niet wat voor voordelen het oplevert. Dus, laat ze lekker gaan.

Als ik zeg Paradise Papers, wat zeg jij dan?
Eef: Het feit dat hele vermogende mensen en bedrijven hun plicht om net als iedereen genoeg bij te dragen ontwijken, terwijl ze er makkelijker dan wie dan ook aan kunnen voldoen. Dat is onrechtvaardig. Waar zou het geld aan besteed moeten worden?
Nou, ik zou het geven aan subsidies voor de ontwikkeling van plantaardige voeding. Dat moet populairder gemaakt worden. De vleesindustrie zou moeten verdwijnen. Al dat dierenleed, en het is slecht voor het milieu. Nu betaal je meer voor een vegaburger dan voor een gewone. Dat is belachelijk. De vleesindustrie krijgt wel subsidies en plantaardige voeding te weinig. Ik ben al vijf jaar veganist en vind dit heel belangrijk. Wat voor subsidies zou je graag zien dan?
Er moet meer geld komen voor onderzoek naar de voordelen van zeewier, het promoten van ecologische schoonmaakmiddelen, de Vegetarische Slager, ga zo maar door. Denk je dat een bedrijf als Nike blij zal zijn als hun geld besteed wordt aan onderzoek naar zeewier?
Ik denk dat iedereen er uiteindelijk wat aan heeft, ja. Als we meer onderzoek doen naar dit soort dingen kunnen we grondstoffen hergebruiken en zijn we minder kwijt aan gezondheidszorg omdat mensen er op de lange termijn gezond van worden. Plantaardige voeding zorgt ervoor dat ziektekosten minder worden.

Waar zou jij het geld van multinationals aan besteden?
Martijn: Goede vraag. Ik denk onderwijs. Wij kunnen ons onderscheiden met goed onderwijs. Het zou ook positief zijn voor het Nederlandse vestigingsklimaat als er goede mensen zijn om mee te werken. Maar ja, als ik rondkijk op de universiteit zie ik dat het beter kan. Wat doordacht dat je rekening houdt met de bedrijven zelf. Op wat voor manier zou je het geld willen besteden in het onderwijs?
Kleinere klassen vooral, op zowel middelbaar als basisonderwijs. Op de universiteit moet ervoor gezorgd worden dat er dieper in wordt gegaan op de stof. Denk je dat de multinationals vertrekken als ze meer belasting moeten gaan betalen?
Nee, want er zijn hier wel meer dingen die goed geregeld zijn voor de bedrijven. Ik geloof niet dat ze weg zullen gaan. Ik zou het wel weten als ik een bedrijf had. Je wil gebruik maken van wat de Europese Unie biedt. In Nederland in het bijzonder heb je alles: slimme mensen, prachtige musea, concerten, universiteiten, Schiphol.

VICE Money: Nederland sluit deals met multinationals, en loopt zo miljarden belastinggeld mis. Waar zou dat geld volgens jou aan moeten zijn uitgegeven, als het wel was betaald?
Kari: Aan onderwijs denk ik, dat is belangrijk. Basisschooldocenten protesteerden vorige week weer omdat ze niet genoeg verdienen.
Moet het niet uitgegeven worden aan dingen waar die multinationals zelf ook wat aan hebben?
Nee absoluut niet! Juist niet. Dat zij belasting kunnen ontwijken is zorgelijk, omdat ze steeds meer geld krijgen. En als dat uiteindelijk toch op een indirecte manier in hun zak eindigt, vind ik dat problematisch. Wat vind je van de soepele belastingregelingen in Nederland voor multinationals?
Nou, ik moet eerlijk zeggen dat ik best begrijp waarom Nederland een belastingparadijs wil zijn. Ze willen graag mensen naar ons toe trekken. Ik vind het alleen wel heel zorgelijk dat er gewoon brievenbusfirma’s zijn. Vaak zegt de overheid dat er werkgelegenheid gecreëerd wordt doordat grote bedrijven zich in Nederland willen vestigen door de soepele betalingsregelingen. Maar uiteindelijk slaat dat nergens op, want die bedrijven zitten hier helemaal niet en bestaan alleen op papier.

—

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: