Waarom Rusland al zijn geld op Bitcoin en Ethereum zet

Dit artikel verscheen eerder op VICE News US . Headerfoto via het Kremlin. In 2016 was de Russische overheid er nog van overtuigd dat Bitcoin een gevaar was voor zijn economie en een bedreiging voor de nationale veiligheid. Zozeer zelfs, dat politici een wet ontwierpen waardoor je – als-ie werd aangenomen – een gevangenisstraf van maar liefst zeven jaar kon krijgen als je van deze technologie gebruikmaakte. Een jaar later is Rusland een van de belangrijkste hubs geworden voor Bitcoin en andere opkomende cryptocurrencies. Ze hebben bovendien een plan gelanceerd om bijna een derde van het Bitcoin-miningnetwerk uit China over te nemen. Inmiddels omarmt iedereen – van overheid tot bedrijfsleven – blockchain, de technologie waar cryptovaluta op draaien, en dat doen ze in een ongekend tempo.

Door deze plotselinge omslag zijn experts gaan gissen naar wat het Kremlin in petto heeft. Zo zou Rusland ervoor willen zorgen dat zijn economie minder afhankelijk is van olie en gas, en door cryptovaluta te kopen zouden Russische oligarchen de economische sancties die zijn opgelegd door het Westen proberen te omzeilen. Dat laatste is mogelijk omdat transacties met blockchaintechnologie anoniem kunnen zijn. Daardoor is het populair bij criminele organisaties die overheidscontrole proberen te vermijden. Het mag duidelijk zijn dat de omslag van hogerhand is ingegeven. Analisten zeggen dat de Russische liefde voor cryptovaluta plotseling kwam, om precies te zijn op 3 juni 2017. Het gebeurde kort nadat de Russische president Vladimir Poetin deelnam aan het Internationaal Economisch Forum in Sint-Petersburg. In de wandelgangen had Poetin daar een onverwachte ontmoeting met Vitalik Buterin, de Russisch-Canadese programmeur en uitvinder van cryptomunt Ethereum, de rivaal van de Bitcoin. “Na de ontmoeting leek hij het licht te hebben gezien,” zegt Tom Luongo, een expert op het gebied van de Russische economie, tegen VICE News. “Dit was een manier om de Russische financiën en bankensector snel vooruit te helpen. Ze zijn nu hard aan het werk om hun hele economie digitaal te maken.” Als je goed kijkt, is het eigenlijk ook gewoon heel logisch dat de Russen zich ineens zo op cryptovaluta storten. Zowat alle grote financiële instellingen van over de hele wereld pompen enorme hoeveelheden geld in onderzoek naar cryptovaluta. En volgens een van de experts die we spraken, kan in Rusland het delven van Bitcoin, onder de juiste omstandigheden – en die zijn in Rusland aanwezig – “tien keer lucratiever worden dan het winnen van aardolie.” Luongo zegt dat Poetin al gauw besefte dat cryptocurrencies niet alleen maar een bedreiging waren. In plaats daarvan zag hij in dat cryptovaluta ervoor zou kunnen zorgen dat de economie van zijn land minder afhankelijk wordt van olie en gas. Rusland houdt zich tot nu toe trouwens vooral bezig met Buterins creatie: Ethereum. Hoewel de markt van Ethereum-tokens nu nog maar een derde is van de Bitcoinmarkt (29 miljard dollar vergeleken met 93 miljard dollar), voorspellen veel experts een grote toekomst voor de cryptomunt. Ethereum kan namelijk op allerlei manieren worden gebruikt in de financiële wereld. Zo kunnen banken gebruik maken van de zogenoemde smart contracts van het blockchainnetwerk.

“Direct na de ontmoeting veranderde de regering van mening en besloten de Russen cryptovaluta een kans te geven. De regering zei zich erin te gaan verdiepen omdat ze dachten dat het een baanbrekende technologie zou kunnen zijn,” zegt Andrei Barysevich, onderzoeker bij onderzoeksbureau Recorded Future, tegen VICE News. Inmiddels heeft overheidsbank VEB een project met Ethereum ontwikkeld; bouwt de Russische Centrale Bank aan zijn eigen digitale valuta, die ‘masterchain’ zal worden genoemd, en accepteert de Russische Burger King Ethereum, in de hoop dat er meer mensen bij ze gaan kopen. Een Russische ondernemer vroeg naar verluidt laatst zelfs patent aan op zijn idee om wodka te gaan verhandelen met namen als Bitcoin, Ethereum en Ethereum Classic. Afgelopen woensdag vroeg Poetin zijn regering wetgeving in het leven te roepen om het delven van cryptovaluta te reguleren. Er zou ook strengere wetgeving moeten komen over investeringen in crypto. Deze reguleringen moeten het Kremlin meer controle geven over de ontwikkeling van de cryptohandel.

Volgens Barysevich zijn er nog veel meer redenen dan enkel innovatie waarom de Russen in cryptovaluta geïnteresseerd zijn. “Ze willen de technologie beheersen en er veel winst uit slepen,” zegt Barysevich tegen VICE News.In augustus begonnen de Russen aan een poging om bijna een derde van het wereldwijde Bitcoin-miningnetwerk in handen te krijgen, dat op dit moment nog in de handen van Chinezen is. Russian Miner Coin(RMC), een bedrijf dat onder andere eigendom is van Poetins internet-ombudsman Dmitry Marinichev, is bezig met het bijeenbrengen van honderd miljoen dollar om de bouw van enorme magazijnen vol met gespecialiseerde computers te financieren. Die zullen dag en nacht in de weer moeten gaan met het delven van nieuwe Bitcoins. Rusland is niet het eerste land dat zich hieraan waagt. China is de afgelopen twee jaar dominant geweest en delft momenteel zo’n zestig procent van de Bitcoins ter wereld. De inspanningen van de Chinezen zijn rijkelijk beloond: de prijs van één bitcoin is begin 2017 gestegen van 1.000 dollar naar een recordbedrag van meer dan 7.000 dollar op het moment van schrijven. Rusland wil mee gaan doen en heeft een belangrijk voordeel ten opzichte van bijna elk ander land in de wereld. Het land heeft grote voorraden aan elektriciteit en het is er ook nog eens heel goedkoop – vooral in regio’s als Siberië. Daardoor is het een ideale locatie is om de enorme computerpakhuizen vierentwintig uur per dag te laten draaien. Barysevich zegt dat Rusland flink aan Bitcoin zal gaan verdienen, met de huidige, door de overheid gecontroleerde, elektriciteitsprijzen. “Als je elektriciteit hebt voor twee cent per kilowatt, is het tien keer winstgevender dan het het winnen van aardolie.” Maar Bitcoin heeft een paar grote nadelen. Het wordt bijvoorbeeld veel gebruikt door criminelen, die de valuta gebruiken omdat hun transacties daardoor moeilijk zijn te volgen door overheden en geheime diensten. Poetin weet dit en hij heeft publiekelijk gezegd dat hij ervoor wil zorgen dat niet iedereen meer van Bitcoins gebruik zal kunnen maken. Maar niet iedereen trapt in Poetins goede bedoelingen. Sommige experts suggeren zelfs dat de plotselinge belangstelling van Rusland voor cryptocurrencies juist een reactie is op de laatste economische sancties die door de Verenigde Staten aan het land zijn opgelegd. Deze sancties zouden zelfs volgens optimistische economen flinke schade kunnen toebrengen aan de herstellende Russische economie. Het Amerikaanse ministerie van Financiën zegt tegen VICE News dat het “op de hoogte is van de berichten” over hoe Rusland cryptovaluta is gaan omarmen, en dat zij “ontwikkelende trends en nieuwe potentiële mogelijkheden voor het ontlopen van sancties blijven volgen,” aldus een woordvoerder van het ministerie. Het plotselinge enthousiasme van Rusland voor anoniem te verhandelen valuta’s als Bitcoin en Ethereum gebeurt op een moment dat de Russische financiën toch al meer dan ooit in de belangstelling staan. Maar Marc Johnson, beveiligingsadviseur en voormalig medewerker van de CIA, zegt tegen VICE News dat het erop lijkt dat de Russische interesse voor crypto “oprecht” is.“Er zijn veel mensen in de Russische blockchaingemeenschap die een oprechte wens hebben om de technologie te laten slagen vanwege de unieke mogelijkheden”, zegt Johnson, “maar er zullen onvermijdelijk anderen zijn die willen profiteren van de anonimiteit van de valuta.”

—

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: