Timo ter Braak

FYI.

This story is over 5 years old.

Money

Hoe leer je een gierige vriend om geld over de balk te smijten?

Een gids voor mensen die de centen wel bezitten, maar te krenterig zijn om ze te spenderen als een baller.

Geld verneuken is het leukste dat er bestaat. Heerlijk om te doen, fantastisch om te zien. Toch bestaan er mensen die warm noch koud worden van een puike shoppingspree of een hedonistische Gucci Mane-video. Toevallig zijn dat vaak dezelfde mensen die herinnerings-appjes sturen over de 83 cent die ze nog van je krijgen en een breed scala aan technieken hanteren om meer tandpasta uit een tube te trekken. Hun hart is gemaakt van roestige stuivers en Lidl-folders. Je kent ze ongetwijfeld, de gieren onder ons. Ze cirkelen rond boven het goede leven en duiken alleen even naar beneden als er zich een verantwoord koopje voordoet. Aan het eind van de maand houden ze bakken met geld over, maar hun leven is grauw.

Advertentie

Soms komt dit voort uit een kwantificeerbaar gebrek aan financiële middelen, in welk geval de persoon gewoon meer geld moet hebben om van de vrekkigheid af te komen. Tegen die personen wil ik zeggen: houd stand, betere tijden komen. Maar deze gids richt zich op mensen die de centen wel bezitten, maar te krenterig zijn om ze te spenderen als een baller. Mocht dit een issue zijn in je vriendenkring, wat er dik in zit, dan is het aan jou om deze persoon uit de diepe put der gierigheid te sleuren. Wat volgt is hoe.

Doe een Hermès-riem kado
Omdat de mogelijkheid bestaat dat je zuinige vriend alleen maar even een kick-start in het bourgondische leven nodig had. Maar dat niet alleen. Sociale gedragscodes schrijven ons voor dat we iemand die ons een duur cadeau geeft, een duur cadeau terug moeten geven. Een kutregel die zichzelf gelukkig vaak in evenwicht houdt: je geeft niets duurs omdat je ook niet wil dat anderen jou iets duurs geven en jij hen weer, enzovoorts.

Bij vrekken werkt dit echter anders. Je moet ze uit de tent lokken. Met een leuk luxe riempje, bijvoorbeeld. Die bezitten alle overvloedige glamour die je verwacht van een high-end luxeproduct. Dure materialen, glimmende dingetjes, een merknaam die je kent uit rapmuziek, voelbare kwaliteit en uiteraard een prijskaartje van rond de zeven meier.

Het is een vrektest. Als je op je volgende verjaardag een zelfgekleide asbak terugkrijgt, verbreek je alle banden met deze persoon en diens volledige stamboom. Deze persoon is niet vatbaar voor sociale gedragscodes. De kans bestaat dat zij of hij mentaal uitgedaagd is en niet in staat is de schoonheid van de wereld te beseffen. In dat geval ben je vrij om te stoppen met lezen en jezelf te trakteren op een Hermès-riem. Iemand moet het genieten op zich nemen.

Advertentie

Spreek met de ouders
Schrapen zit niet in het menselijk DNA: het is een aangeleerde sociale conditie. De vrek is waarschijnlijk het slachtoffer van een of zelfs twee vrekkerige ouders. De zuinigheid kan generaties teruggaan. Uiteindelijk is het denk ik zelfs terug te leiden op Middeleeuwse armoede die geïnstitutionaliseerd is door kerken en monarchie, maar dat terzijde. Onze focus ligt op de vrek van nu en je komt niet dichterbij de kern van diens problemen dan haar of zijn ouders.

Je hoeft niet te proberen het gedrag van die ouders te veranderen. Daar is het te laat voor, oude mensen zijn stroef. Waar je ze van moet overtuigen, is dat ze de ideologische greep op hun kind moeten loslaten. Haal historische voorbeelden aan van mensen waarbij de invloed van de ouders ze fataal werd. Ik noem Justin Bieber. Hierna: vingers gekruist en hopen dat de vrek zijn nieuw verworven vrijheid inzet om lekker geld over de balk te mieteren.

1552334252126-2-1

Alle illustraties door Timo ter Braak

Vind uit wat de knijper wél met zijn geld doet
Al dat geld dat niet wordt uitgegeven aan genieten van het leven, bevindt zich blijkbaar ergens anders. Maar waar dan? Pot de knijper zijn geld op bij de bank? Dom, de rente is historisch laag en kan de inflatie amper bijbenen. Zit de knijper zijn geld in een verslaving zoals gamen, drank of heroïne? Dan doe je er misschien verstandig aan een ander soort handleiding te lezen.

Wat het ook is, er is altijd een superieur flamboyant uitgave-alternatief te bedenken. Je spaart voor je oude dag? Laten we fruits de mer eten in het Okura. Je houdt geld achter de hand voor het geval dat? Aanschouw hoe deze Dries van Noten-broek valt op een nieuw paar Margiela’s. Je snapt ‘m.

Advertentie

Laat je gier proeven van de betere dingen des levens
Neem je gier mee uit eten. Lekker duur, het liefst. Maak vanaf het begin duidelijk dat jullie je eigen deel van de rekening gaan betalen. De grijze massa van de gier zal zich vanaf dit punt volledig storten op het organiseren van zo min mogelijk kosten. Jij verstoort dit proces met hedonistische praat over flessen wijn en het eventueel nemen van een voorgerecht. Bestel vast een mandje brood met gezouten boter en olijfolie, en vraag ook gelijk om de wijn-, cocktail- en dessertkaart.

Het punt is hier om een chemische reactie in je eetgezel teweeg te brengen die haar of hem overstag laat gaan en op zijn minst een kleine amuse te verorberen, al is het maar ter bevordering van de spijsvertering. De kans bestaat dat het brein van je gier ontploft bij het proeven van meer dan de puur noodzakelijke voedingsstoffen. Je hebt zojuist een leven gered.

Geld is nep
Kijk je gierige vriend recht in de ogen en drop de bom. Geld is nep, niet meer dan een sociaal construct waar we zo moeilijk over zijn gaan doen dat we er een hele wetenschap een gewijd hebben: economie. We zijn er zo in verstrengeld geraakt dat alles wat we doen in het teken staat van geld.

Wat we vergeten zijn, is dat geld is gebaseerd op wilde aannames van patriarchen als Adam Smith. Voor de theorie van de marktwerking zijn ze uitgegaan van geld als puur ruilmiddel, terwijl uit talloze antropologische onderzoeken blijkt dat dit een fabeltje is die Adam en consorten uit hun dikke rijke blanke mannenduimen gezogen hebben. Dat zou de hele economie onderuit geschoffeld hebben, ware het niet dat we nu al vastzitten in wat de 20e-eeuwse cultuurcommentator Kempi omschreef als “een kutsysteem.”

Mocht dit allemaal niet werken, dan weet ik het ook niet meer. Mijn Aeropress-koffie van Kenia-bonen is inmiddels op en ik zag net verderop een leuke ACNE-trui hangen. Deze haters gaan niet op zichzelf stunten.

Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: